De toegangspoort tot het kasteeldomein bevond zich lange tijd op de Markt zelf, tussen de twee herbergen de Clocke en de Croone. In de 20ste eeuw werd de poort verder naar achter gebracht zoals te zien op de familiefoto aan de toegangspoort.
In de late herfst zwaaiden de poorten open om de bewoners naar hun winterkwartier in Brugge te brengen. In de vroege lente kwamen de families terug. De Zwevezelenaren hadden doorheen de geschiedenis best een goeie relatie met de adellijke families die er verbleven. Zo stond juffrouw Madeleine de Thibault de Boesinghe aan de poorten van het kasteeldomein tijdens de jaarlijkse kermis om de kinderen te trakteren op een centje. Toen de juffrouw trouwde vierde heel het dorp mee. Het spreekt voor zich dat ze een geliefde verschijning was in Zwevezele.
Zwevezeelse jongeren kwamen door de weides naar het Kasteelpark om er te zwemmen in de zomer of te schaatsen in de winter, uiteraard zonder toestemming. Eenmalig werd dit wel toegelaten door burgemeester Jozef Desiré de Thibault de Boesinghe. Tijdens een zeer strenge winter werd op 18 maart 1845 een ijsfeest gehouden op de bevroren wal. Er werd aan schaverdijning, ijspeerdrijding, gaeyschieting, krulbolling, koekenbakking, dansing, trommeling, viool en fluitspeling gedaan zoals we kunnen lezen op de geschreven memorie van secretaris en koster Désiré Callens.
Die strenge winter was tegelijk de voorbode van de vier hongerjaren door het mislukken van zowel de graanoogst als de aardappeloogst dat jaar. Pure hongersnood jaagt kinderen en jongeren het huis uit. Ze zoeken hun weg door het land en zorgen voor overlast en onveiligheid. Deze periode ligt aan de bakermat van de matrozenopleiding en hervormingsschool de Zande.
(Foto toegangspoort: Geertrui Montbalieu)
Het stukje papier van secretaris en koster Désiré Callens werd geschreven op 18 maart 1845 getuigt over het ijsfeest dat toen plaatsvond. Deze memorie werd door de kinderen en kleinkinderen van Callens steeds bewaard.
Op een foto zien we kasteelbewoners de Thibault de Boesinghe bij de schandpaal of heerlijkheidspaal. Die stond vroeger binnen de wallen van het kasteeldomein, maar is verplaatst naar de Kasteelstraat op de hoek met de Waldreef. (Foto: Raphaël Desnouck)
